Από το Γραφείο του Συμπαραστάτη με αφορμή διατυπωθείσες ενστάσεις των Αντιδημάρχων κ.κ. Τουλουπίδη Γεωργίου και Μισχόπουλου Αποστόλου, ύστερα από την αναγραφείσα παρατήρησή μου στην ετήσια έκθεση έτους 2012, ότι η συνεργασία μου με τη Διοίκηση του Δήμου δεν κρίνεται ικανοποιητική, επίσης την μη παροχή πληροφοριών από τον Δήμαρχο, για το ίδιο θέμα σε τοποθέτηση του Δημοτικού Συμβούλου κ. Χαριτωνίδη Αναστάσιου, σε συνεδρίαση του Δημοτικού Συμβουλίου, αλλά και ύστερα από πλήθος ερωτημάτων και μηνυμάτων δημοτών, ανακοινώνονται τα παρακάτω.

Με τον Ν.3852/2010 «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ», καθιερώθηκε ο θεσμός του Συμπαραστάτη του Δημότη και της επιχείρησης και σύμφωνα με την αιτιολογική έκθεση του σχεδίου του Νόμου, κατέστη αναγκαία η καθιέρωσή του λόγω των πολυσυζητημένων προβλημάτων κακοδιοίκησης στους δήμους, των παραπόνων αρκετών πολιτών για μεροληψία και επιλεκτική πρόσβαση στα κέντρα αποφάσεων των δημοτικών αρχών.

Κατόπιν σχετικών ερωτημάτων των δήμων και περιφερειών αναφορικά με το θεσμό του Συμπαραστάτη εκδόθηκε η από 7-6-2011 Εγκύκλιος του Υπουργείου Εσωτερικών, η οποία αναφέρει «Ο Συμπαραστάτης αποτελεί ένα νέο θεσμό διαμεσολάβησης μεταξύ πολιτών, επιχειρήσεων και ΟΤΑ που εισήχθη με τις διατάξεις του Προγράμματος «ΚΑΛΛΙΚΡΑΤΗΣ» και αποσκοπεί μεταξύ των άλλων, στον έγκαιρο εντοπισμό και την αποτελεσματική αντιμετώπιση φαινομένων κακοδιοίκησης, ορθής εφαρμογής των νόμων, στη διασφάλιση της αμεροληψίας των δημοτικών αρχών και στην αναβάθμιση των παρεχομένων υπηρεσιών της τοπικής αυτοδιοίκησης προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, σύμφωνα με τις αρχές της χρηστής και διαφανούς διοίκησης».

Σύμφωνα με τον Ευρωπαίο Διαμεσολαβητή «περίπτωση κακοδιοίκησης σημειώνεται όταν ένα δημόσιο όργανο παραλείπει να ενεργήσει σύμφωνα με κανόνα ή αρχή που το δεσμεύει». Διατυπώθηκε το 1997 στην ετήσια έκθεσή του, αναρτήθηκε στο διαδίκτυο και εγκρίθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Ο ορισμός του τίτλου του θεσμού «Συμπαραστάτης του Δημότη και της Επιχείρησης» που έδωσε ο Νομοθέτης με το Ν. 3852/2010, μαζί με τις αρμοδιότητες που καθορίζει το άρθρο 77, καταδεικνύει και τον ρόλο που καλείται να επιτελέσει στο πλαίσιο λειτουργίας της τοπικής αυτοδιοίκησης.

Η συντριπτική πλειοψηφία των δήμων δεν «κατόρθωσε» να επιλέξει ένα πρόσωπο εγνωσμένου κύρους και εμπειρίας ως Συμπαραστάτη, όπως προβλέπεται στο Νόμο. Στο δελτίο τύπου της ΠΟΜΕΚ (Πανελλήνια Ομοσπονδία Μελών Ενώσεων Καταναλωτών) με θέμα «Συμπαραστάτης του Δημότη» αναφέρεται ότι η μη ανάπτυξη του θεσμού του Σ.τ.Δ. στους περισσότερους Δήμους ανά την Ελλάδα ασφαλώς δεν οφείλεται στην έλλειψη ικανών ατόμων στις τοπικές κοινωνίες.

Τι είναι όμως τελικά εκείνο που εμποδίζει την υλοποίηση του θεσμού;

Είναι η έλλειψη κουλτούρας για την σημαντικότητα των διαδικασιών εξωδικαστικής επίλυσης διαφορών, που είναι ευρωπαϊκό κεκτημένο και που σε άλλα κράτη αποτελεί ισχυρό μηχανισμό υποβοήθησης του πολίτη;

Είναι ο φόβος που διακατέχει τους εκλεγμένους για μια ανεξάρτητη αρχή που θα παρακολουθεί το έργο των υπηρεσιών του Δήμου και που θα διορθώνει τις στρεβλές πρακτικές και θα περιορίσει τη γάγγραινα του πολιτικού μας συστήματος που λέγεται πελατειακές σχέσεις;

Πρόσφατα δημοσιεύτηκαν δηλώσεις Δημάρχων της περιοχής της Περ. Ενότητας Θεσ/νίκης με τις θέσεις τους σχετικά με το θεσμό του Σ.τ.Δ., στις οποίες ανάφεραν ότι η μη επιλογή δεν είναι παράνομη πράξη και δεν είναι δεσμευτική από το Νόμο. Δήμαρχος του πολεοδομικού συγκροτήματος της Θεσ/νίκης δήλωσε ότι οι Συμπαραστάτες κάνουν ελέγχους και δυσχεραίνουν το έργο των κατά τόπους διοικήσεων. Ο Δήμαρχος Λαγκαδά δήλωσε ότι «θα ήταν πιο χρήσιμο να μπορεί ο δήμαρχος να προσλάβει ακόμα δυο επιστημονικούς συνεργάτες που θα βοηθούν στο έργο του, παρά ένας άνθρωπος που να ελέγχει τις διαδικασίες με τις οποίες ελήφθησαν συγκεκριμένες αποφάσεις». Ο άνθρωπος που στήριξε, για τον νέο θεσμό δεν έχει πρόθεση να ελέγχει τον Δήμαρχο για τις πολιτικές αποφάσεις που παίρνει, όπως και στο παρελθόν έχει δηλώσει σε τηλεοπτικό σταθμό. Καθήκον του όμως είναι να του προτείνει να λαμβάνονται σύννομα, όταν παραλείπουν να το πράξουν οι συνεργάτες του.

Με αφορμή την διοργάνωση των συναυλιών από δημοτική επιχείρηση, κατά τις οποίες οι θεατές κατέβαλαν το αντίτιμο του εισιτηρίου, επισήμανα στο Δήμαρχο τη διάταξη του Νόμου 3463/2006, σύμφωνα με την οποία είναι επιτρεπτή η είσπραξη εύλογης αποζημίωσης, αλλά ύστερα από έγκριση του δημοτικού συμβουλίου. Η απάντηση του Δημάρχου ήταν απαξιωτική και θα έλεγα περιφρονητική: «ας πάμε φυλακή».

Ο κάθε καλόπιστος και νοήμων αντιλαμβάνεται ότι η παρέμβασή μου αυτή δεν συνιστά έλεγχο στις διαδικασίες λήψης των αποφάσεων της διοίκησης, αλλά υποβοήθηση στο δύσκολο έργο της. Παρόμοια πρόταση είχα υποβάλλει για άλλο νομικό πρόσωπο, η οποία έγινε ομόφωνα αποδεκτή από το Δημοτικό Συμβούλιο.

Αξίζει εδώ να αναφερθεί, για τους Δημάρχους που θεωρούν ότι η μη επιλογή δεν είναι παράνομη και δεν είναι δεσμευτική – υποχρεωτική από το Νόμο, η τελευταία πρόταση του Ν. 3852/2010 «Παραγγέλλουμε τη δημοσίευση του παρόντος στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως και την ΕΚΤΕΛΕΣΗ του ως ΝΟΜΟΥ του ΚΡΑΤΟΥΣ». Με την ίδια διατύπωση στον παραπάνω Νόμο συγκροτήθηκαν και λειτουργούν οι νέοι Δήμοι, οι περιφέρειες και όλες οι επιτροπές και τα λοιπά όργανα διοίκησης.

Στις εκλογές του 2010 συμμετείχα στο ψηφοδέλτιο του Δημάρχου, ως υποψήφιος δημοτικός σύμβουλος, συγκεντρώνοντας 450 σταυρούς προτίμησης, αλλά δεν εκλέχτηκα. Από την αρχή της γνωριμίας μας με τον Δήμαρχο ήμουν συνεχώς στο πλευρό του, σ’ όλες τις προεκλογικές εκδηλώσεις. Από την αρχή της ανάληψης των καθηκόντων μου δεσμεύτηκα ότι θα λειτουργήσω τηρώντας τις αρχές της αντικειμενικότητας, της αμεροληψίας, της ανεξαρτησίας και της διαφάνειας, γιατί αυτό επιβάλλεται για την επιτυχία του νέου θεσμού, αλλά και επιπλέον προκειμένου να διασκεδαστούν οι ενστάσεις που διατυπώθηκαν από δημοτικούς συμβούλους, λόγω  της σχέσης μου με τον Δήμαρχο, όπως προανέφερα.

Στο χρονικό διάστημα που υπηρέτησα και υπηρετώ το νέο θεσμό προσπάθησα και προσπαθώ να τηρήσω αυτές τις αρχές, απαραίτητες για την επιτυχία της αποστολής μου. Επιθυμώ να είμαι χρήσιμος και ωφέλιμος προς τους δημότες και όχι αρεστός στη διοίκηση. Σε κάθε υπόθεση διαμεσολάβησης ή σε οποιαδήποτε αναφορά – αίτηση πυξίδα μου είναι ο άνθρωπος – δημότης και όχι ο δημότης – ψηφοφόρος. Προέρχομαι από τον χώρο της Στρατιωτικής Δικαιοσύνης και δηλώνω ότι χάρηκα όταν ο Δήμαρχος στήριξε (από τους πρώτους όπως προανέφερα) το νέο θεσμό και φυσικά την υποψηφιότητά μου.

Όμως από τους πρώτους μήνες του 2011 φάνηκε ότι ο Δήμαρχος ήθελε τον Συμπαραστάτη υπό κηδεμονία και όχι έναν ανεξάρτητο θεσμό που θα εξυπηρετεί τους πολίτες. Η διαπίστωσή μου αυτή προέκυψε από το γεγονός ότι όταν έδωσα το κείμενο της απαντητικής επιστολής, ύστερα από καταγγελία για την εκμίσθωση δημοτικού ακινήτου, για εκτύπωση, η υπάλληλος «έσπευσε» αμέσως να το επιδείξει στο Δήμαρχο, ο οποίος αφαίρεσε τις περικοπές που δεν του «άρεσαν».

Η ενέργεια αυτή ήταν ανεπίτρεπτη για τη λειτουργία του νέου θεσμού που κλήθηκα να υπηρετήσω, αλλά και για τον δικό μου κώδικα ηθικής. Η απάντηση δόθηκε με χειρόγραφη επιστολή και αναρτήθηκε σε τοπική ηλεκτρονική εφημερίδα. Εκείνη τη χρονική στιγμή θα ήταν έντιμο και αποδεκτό το αίτημα του Δημάρχου για υποβολή παραίτησης εκ μέρους μου και όχι στη συνέχεια να δεχθεί τις εισηγήσεις συνεργατών του για απαξίωση του θεσμού με διάφορες ενέργειες όπως θα αναφερθώ παρακάτω. Ενώ πριν από την παραπάνω περίπτωση η είσοδός μου στο Γραφείο του Δημάρχου γίνονταν απρόσκοπτα και η συνεργασία μας ήταν σε εγκάρδιο και φιλικό κλίμα, ακολούθως όταν θέλησα να τον επισκεφθώ για να του επιδώσω κάποιο πόρισμα, αρνήθηκε να με δεχθεί λέγοντάς μου «πέρασε έξω δεν σε κάλεσα, θα έρθεις όταν σε καλέσω». Μετά από δύο ημέρες και ύστερα από επίμονα τηλεφωνήματα με δέχθηκε με την φράση «έλα να μας φωτίσεις με τα βαριά νομικά», ενώ ο παριστάμενος Δ/ντής του ιδιαίτερου γραφείου του κ. Τσιροτζίδης τα θεώρησε «μυθιστορήματα». Επιστρατεύθησαν «ειδικοί λασπολόγοι» με δημοσιεύσεις απαράδεκτων κειμένων υπό την καθοδήγηση ειδικών συνεργατών.

Σύμφωνα με το άρθρο 77 παρ. 5 του Ν.3852/2010 η ετήσια έκθεση και ειδικές προτάσεις του Συμπαραστάτη δημοσιεύονται ΥΠΟΧΡΕΩΤΙΚΑ στην ιστοσελίδα του Δήμου. Η ετήσια έκθεση του 2012, το σύνολο των ειδικών προτάσεων - πορισμάτων, οι ανακοινώσεις, τα βήματα διαμεσολάβησης και το αποτέλεσμα επίλυσης των προβλημάτων και ο Κώδικας Λειτουργίας του Συμπαραστάτη δεν έχουν αναρτηθεί στην ιστοσελίδα του Δήμου, παρά το έγγραφο που απέστειλα προς τον Δήμαρχο με επίκληση της παραπάνω διάταξης.

Από το παρακάτω κείμενο - απάντηση του Γραφείου του Δημάρχου σε σχετικό αίτημά μου για την τοποθέτηση υπαλλήλου (χωρίς προσδιορισμό του φύλου) για γραμματειακή υποστήριξη, προκύπτει σαφέστατα η απαξιωτική και ειρωνική πρόθεση του συντάκτη «… Όσον αφορά την τοποθέτηση «ιδιαιτέρας» γραμματέως στο γραφείο σας, δεν προβλέπεται από το Νόμο ούτε είναι εφικτό, αν και θα το θέλαμε, να καλυφθεί λόγω έλλειψης προσωπικού…».

Τον Ιανουάριο του 2013 δέχθηκα τρεις επισκέψεις από τον Δ/ντή του ιδιαίτερου γραφείου του Δημάρχου κ. Τσιροτζίδη, με σκοπό να με πείσει να παραιτηθώ γιατί οι ενέργειές μου και η περαιτέρω παραμονή μου δεν βοηθάει πολιτικά τον Δήμαρχο. Μια τέτοια ενέργειά μου ήταν η υποβολή ειδικής πρότασης για διαχειριστικό έλεγχο της επιχείρησης των λουτρών και πιο συγκεκριμένα για τον τρόπο διάθεσης του ποσού του δανείου 1.450.000 ευρώ που είχε λάβει η προηγούμενη διοίκηση. Το θέμα το είχε αναδείξει η σημερινή διοίκηση σε δύο συνεδριάσεις του δημοτικού Συμβουλίου. Οι διάλογοι που έχουν καταγραφεί στα πρακτικά αποδίδουν τα αγωνιώδη ερωτήματα του Δημάρχου, του Αντιδημάρχου Οικονομικών και του Προέδρου της επιχείρησης, καθόσον, σύμφωνα με τους ισχυρισμούς τους, δεν πραγματοποιήθηκαν τα έργα που αναγράφονταν στη μελέτη. Όταν, ύστερα από έγγραφη καταγγελία που δέχτηκα, υπέβαλα ειδική πρόταση προς την Πρόεδρο του Δημοτικού Συμβουλίου για έκτακτο διαχειριστικό έλεγχο στην επιχείρηση, ο Δήμαρχος μου είπε ότι «η ανάδειξη του θέματος δεν με βοηθάει πολιτικά», ενώ η Πρόεδρος που έφερε το θέμα για συζήτηση, χωρίς την έγκριση του Δημάρχου, αναγκάστηκε να παραιτηθεί. Για το θέμα της πραγματοποίησης ή μη των έργων που αναφέρονται στη μελέτη βιωσιμότητας της επιχείρησης, έχω αποστείλει έγγραφο (Δεκ. 2012) προς την επιχείρηση αλλά απάντηση δεν έχω λάβει. Προφανώς ο Δήμαρχος, ως Πρόεδρος της επιχείρησης, έλαβε τις απαντήσεις στα ερωτήματα που έθετε στις συνεδριάσεις του Δημοτικού Συμβουλίου.

Την 1-2-2013, χωρίς να προηγηθεί έστω μια προφορική ενημέρωση - επικοινωνία έλαβα, από το Γραφείο του Δημάρχου το παρακάτω έγγραφο:

……………………………………………………………………………………………

«Λόγω υπηρεσιακών αναγκών το Τμήμα Δημόσιας Υγείας και Πρόνοιας του Δήμου, το οποίο στεγάζεται προσωρινά στο κτίριο της ΥΚΠΑΑΠ, πρέπει να μετακινηθεί στο κτίριο, όπου στεγαζόταν παλιότερα (1ος όροφος πρώην Επαρχείου Λαγκαδά), παρακαλούμε για την μετακίνηση της έδρας του γραφείου σας, στο Δημοτικό κτίριο της Δημοτικής Ενότητας Σοχού». Βέβαια είναι γνωστό ότι ουδέποτε μεταφέρθηκε το Τμήμα Πρόνοιας, αλλά αμέσως μετά την αποχώρησή μου στεγάστηκε η εντεταλμένη σύμβουλος για θέματα αγροτικής ανάπτυξης, η οποία κατά τον Δήμαρχο τον βοηθάει και έχει φάκελο με εκατοντάδες ονόματα ψηφοφόρων. Επίσης έπρεπε εγώ να μετακινηθώ στο Σοχό, γιατί κατά τον κ. Τσιροτζίδη «μάχαιρα έδωσα, μάχαιρα έλαβα».

Προσπάθησα να πείσω τον Δήμαρχο για την μη σύννομη ενέργεια, αποστέλλοντας σχετικό έγγραφο με αναφορά στις σχετικές διατάξεις που επιβάλλουν η έδρα του Συμπαραστάτη να είναι στην έδρα του Δήμου (Λαγκαδά). Μία περικοπή από την απάντηση που έλαβα είναι η εξής: «Στην συνέχεια του παραπάνω (α) σχετικού στο περιεχόμενο του οποίου επιμένω και αξιώ την εφαρμογή των όσων ορίζονται από σήμερα 6/2/2013 απαρέγκλιτα…». Προκειμένου να μη δημιουργήσω προβλήματα στη Διοίκηση μετέφερα την έδρα στο Σοχό, ζήτησα όμως να εγκριθεί η μετακίνησή μου από τον Λαγκαδά στο Σοχό με υπηρεσιακό όχημα. Δεν έχω λάβει απάντηση και σημειώνω ότι για τις μετακινήσεις μου από την αρχή χρησιμοποιώ το Ι.Χ.Ε. αυτοκίνητό μου.

Η πραγματικά μακροσκελής και ίσως κουραστική αυτή ανακοίνωση θα είχε αποφευχθεί εάν γίνονταν συζήτηση, όπως προβλέπεται από τον Νόμο, κατά την παρουσίαση της ετήσιας έκθεσης.

Από τα παραπάνω εκτεθέντα προκύπτει ότι η διατύπωσή μου στην ετήσια έκθεση είναι λίαν επιεικής, αφού για την διοίκηση είμαι ανεπιθύμητο πρόσωπο.

Παραμένω όμως παρά ταύτα αυτό το διάστημα για τους εξής λόγους:

1) Θεωρώ ότι ο θεσμός του Συμπαραστάτη είναι χρήσιμος και ωφέλιμος για τους δημότες.

2) Η παραμονή μου δεν επιβαρύνει τον προϋπολογισμό του Δήμου, αφού δε λαμβάνω την αντιμισθία που προβλέπεται από το Νόμο.

3) Η συνεργασία μου με τους υπαλλήλους είναι άριστη.

4) Επίσης, θεωρώ ότι η παραίτηση, η εγκατάλειψη μιας προσπάθειας δεν συνάδει με την ιδιότητά μου ως Στρατιωτικού, ο οποίος οφείλει να αγωνίζεται και να υπερασπίζεται τον σκοπό και την αποστολή που κλήθηκε να υπηρετήσει αγνοώντας τις αντιξοότητες που αντιμετωπίζει.

Εκτιμώ και σέβομαι τον Γιάννη Αναστασιάδη ως άτομο, παραμένω φίλος του. Έχει τεράστιο και πολύ δύσκολο έργο να επιτελέσει ειδικά στις σημερινές οικονομικές συνθήκες που αντιμετωπίζει η χώρα μας. Πιστεύω όμως ότι ως Δήμαρχος δέχθηκε, στο θέμα της λειτουργίας του νέου θεσμού, τις εισηγήσεις των συνεργατών του, με αποτέλεσμα την πλήρη απαξίωση του θεσμού και του ρόλου του Συμπαραστάτη του Δημότη και της επιχείρησης στον Δήμο Λαγκαδά.


Γεώργιος Δ. Ασδρές
Συμπαραστάτης Δήμοτη - Επιχείρησης