03-04-2014
ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ - ΑΡΘΡΟ ΤΟΥ ΔΙΚΗΓΟΡΟΥ ΧΡ. ΜΠΟΥΜΠΟΥΡΑ
ΤΡΑΠΕΖΙΚΕΣ ΚΑΤΑΘΕΣΕΙΣ
Αρθρο του δικηγόρου Χρήστου Μπούμπουρα
Μία σημαντική δικαστική απόφαση έγινε γνωστή πριν λίγες ημέρες από τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης. Πιο συγκεκριμένα, το Συμβούλιο Επικρατείας (ένα από τα τρία Ανώτατα Δικαστήρια της χώρας μας) και δη το ΣΤ’ τμήμα αυτού με την πενταμελή σύνθεσή του δυνάμει της υπ’ αριθμ. 366/2014 απόφασής του κατά τη συνεδρίαση της 2ας-12-2013 αποφάνθηκε για ένα τρομερά επίκαιρο ζήτημα. Με την ανωτέρω απόφαση έκρινε λοιπόν αντισυνταγματικό το γεγονός ότι δεν ενημερώνονται προηγουμένως οι οφειλέτες στην περίπτωση που ενεργοποιούνται σε βάρος τους κατασχέσεις.
Η απόφαση αφορά τη διαδικασία των κατασχέσεων εις χείρας τρίτων- δηλαδή κυρίως τραπεζικών καταθέσεων και ενοικίων- κατά την οποία όπως ορίζει και ο νέος «μνημονιακός» νόμος, ο οφειλέτης μαθαίνει εκ των υστέρων ότι η Εφορία ή το Ασφαλιστικό Ταμείο έλαβε μέτρα αναγκαστικής εκτέλεσης σε βάρος του. Η κοινοποίηση κατασχετηρίου προβλέπεται μόνο στη περίπτωση κατάσχεσης ακινήτου.
Σύμφωνα με το σκεπτικό της απόφασης, κατά το άρθρο 30 του Νομοθετικού Διατάγματος 356/1974 περί Κώδικος Εισπράξεως Δημοσίων Εσόδων συνάγεται ότι, σε περίπτωση κατασχέσεως εις χείρας τρίτων απαιτήσεως οφειλέτη του Δημοσίου, δεν απαιτείται η κοινοποίηση στον τελευταίο του κατασχετηρίου εγγράφου. Όμως, η διάταξη αυτή είναι ανίσχυρη και αντίκειται στη διάταξη του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος, διότι η παράλειψη αυτή έχει ως συνέπεια ο οφειλέτης να μη λαμβάνει γνώση ή να λαμβάνει καθυστερημένα γνώση της επισπευδομένης σε βάρος του αναγκαστικής εκτελέσεως.
Αυτό έχει ως αποτέλεσμα να μην μπορεί να αμυνθεί αποτελεσματικά προ της ολοκληρώσεως της εκτελεστικής διαδικασίας, λαμβάνοντας τα κατάλληλα μέτρα είτε για την ακύρωση είτε για την αναστολή της πράξεως εκτελέσεως. Το πρωτοβάθμιο δικαστήριο στην υπό κρίση υπόθεση, ερμηνεύοντας τις διατάξεις του Κώδικα Είσπραξής Δημοσίων Εσόδων υπό το φως του άρθρου 20 παρ. 1 του Συντάγματος, είχε δεχτεί λοιπόν ότι η έκθεση αναγκαστικής κατασχέσεως εις χείρας τρίτου και εις βάρος οφειλέτη του Δημοσίου πρέπει να κοινοποιείται πριν την εκτέλεσή της έτσι ώστε αυτός να μπορεί να στραφεί με τα ένδικα μέσα που του παρέχει ο νόμος κατά της οικείας πράξεως, επιδιώκοντας την ακύρωση ή την αλλαγή της ή να προβεί στην ρύθμιση του χρέους, σκεπτικό που έγινε δεκτό και από το Συμβούλιο της Επικρατείας.
Ενδεχομένη παράλειψη της κοινοποιήσεως αυτής οδηγεί ενδεχομένως στην ακύρωση της πράξεως εκτελέσεως, εφόσον ο οφειλέτης επικαλεσθεί το γεγονός της μη έγκαιρης γνωστοποίησης σε αυτόν του περιεχομένου της έκθεσης αναγκαστικής κατασχέσεως.
Αξίζει να τονιστεί ότι η απόφαση αυτή λόγω της σοβαρότητας του θέματος παραπέμπεται στην ολομέλεια του ΣτΕ για τη συνεδρίαση της 5ης Μαΐου 2014, η οποία συνεδρίαση αναμένεται με αρκετό ενδιαφέρον. Σύμφωνα με τα στοιχεία που έχουν συγκεντρωθεί για τη χώρα μας οι οφειλέτες φόρων και ασφαλιστικών οφειλών ξεπερνούν σε αριθμό τα 2,5 εκατομμύρια ενώ το συνολικό ποσό οφειλής ανέρχεται σε 62,5 δισ. ευρώ. Όμως τα περισσότερα χρέη αφορούν οφειλές έως 5.000 ευρώ, δηλαδή ποσά που μπορεί είτε να βρίσκονται σε καταθέσεις είτε να λαμβάνονται σε τακτική βάση από τους οφειλέτες ως ενοίκια ή μισθοί και συντάξεις. Με νομοθετική ρύθμιση που μόλις ψηφίστηκε πριν λίγα εικοσιτετράωρα θα εξαιρούνται από κατάσχεση χρέη έως 500 ευρώ αντί 300 ευρώ που ισχύει σήμερα, ενώ όσον αφορά για μισθούς ή συντάξεις το όριο ακατάσχετου ανήλθε πλέον στο ποσό των 1.500 ευρώ από 1.000 ευρώ που ίσχυε μέχρι τώρα.
Τέλος, πρέπει να τονιστεί πως ούτε από τη βούληση του νομοθέτη ούτε από τη νομολογία των δικαστηρίων απορρέει ρητά το ακατάσχετο των τραπεζικών καταθέσεων καθώς από τις διατάξεις του Ν.Δ 1059/1971 προέκυπτε μόνο το απόρρητο των καταθέσεων και όχι το ακατάσχετο αυτών. Συνεπώς απόρρητο, δεν συνεπαγόταν και ακατάσχετο και συνεπώς το δεύτερο δεν ήταν η φυσική συνέπεια του πρώτου.
ALBUM
ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ
.jpg)
