I. Στην πρώτη περίπτωση (πρόκληση μόνο υλικών ζημιών) ο Νόμος δίνει το δικαίωμα στον ιδιοκτήτη του ανυπαίτιου οχήματος να ασκήσει αγωγή ενώπιον του αρμόδιου δικαστηρίου ζητώντας: α) το ποσό που απαιτείται ή απαιτήθηκε για την αποκατάσταση των ζημιών του οχήματός του (ανταλλακτικά οχήματος, τεχνικές εργασίες συνεργείου κ.α) ή το ποσό αποζημίωσης για την καθολική καταστροφή του οχήματος, β) το ποσό της εμπορικής και τεχνικής υπαξίας του οχήματος σε περίπτωση μερικής καταστροφής του (ακόμα κι αν το όχημα επισκευαστεί πλήρως, έχει μειωθεί η εμπορική του αξία, είτε επειδή είναι αδύνατο να επανέλθει απολύτως στην κατάσταση που βρισκόταν πριν το τροχαίο συμβάν, είτε επειδή ο μέσος αγοραστής είναι επιφυλακτικός με την αγορά οχήματος που έχει «τρακάρισμα» στο ιστορικό του και προσφέρει λιγότερα χρήματα για την αγορά του σε σχέση με αυτά που θα προσέφερε πριν το συμβάν), γ) χρηματική αποζημίωση για δαπάνη μισθώσεως (ενοικίασης) άλλου αυτοκινήτου, δ) αποζημίωση για διαφυγόντα κέρδη στην περίπτωση που το όχημα χρησιμοποιείται για επαγγελματικούς λόγους (π.χ αυτοκίνητο πλανόδιου πωλητή οπωρολαχανικών το οποίο είναι ακινητοποιημένο στο συνεργείο προς επισκευή με αποτέλεσμα ο ιδιοκτήτης του να στερείται τη χρήση του και να απέχει αναγκαστικά από την εργασία του), ε) χρηματική ικανοποίηση για την ηθική βλάβη που υπέστη ο ιδιοκτήτης του οχήματος από τις υλικές ζημίες.

II. Σε περίπτωση που υπάρχει ελαφρύς ή σοβαρός τραυματισμός του ανυπαίτιου οδηγού, τότε αυτός δικαιούται να ασκήσει αγωγή ενώπιον του αρμοδίου δικαστηρίου αξιώνοντας: α) τα πιθανά νοσήλια ή άλλες σχετικές δαπάνες, τις οποίες κατέβαλε, συνεπεία του τροχαίου ατυχήματος, β) την καταβολή αμοιβής σε κάποιο συγγενικό πρόσωπο, το οποίο προσέφερε υπηρεσίες στον παθόντα (ανυπαίτιο) οδηγό, γ) διαφυγόντα κέρδη (ιδίως σε περιπτώσεις αδυναμίας εργασίας για κάποιο χρονικό διάστημα), iv) χρηματική αποζημίωση για μελλοντικές στερήσεις (σε περιπτώσεις σοβαρών τραυματισμών).

 III. Τέλος στα θανατηφόρα τροχαία ατυχήματα, οι συγγενείς του προσώπου που σκοτώθηκε μπορούν να αξιώσουν, μεταξύ άλλων, με την αγωγή τους: α) τα πιθανά νοσήλια ή άλλες σχετικές δαπάνες, τις οποίες κατέβαλαν, συνεπεία του τροχαίου ατυχήματος, β) τα έξοδα της κηδείας, γ) ενδεχομένως αποζημίωση στέρησης διατροφής ή συνεισφοράς, δ) χρηματική ικανοποίηση λόγω ψυχικής οδύνης, δηλαδή της οδύνης που προέκυψε από τον θάνατο του οικείου τους.

Σε κάθε μία από τις ανωτέρω περιπτώσεις υπόχρεοι για την καταβολή αποζημίωσης και χρηματικής ικανοποίησης είναι: α) ο ιδιοκτήτης του ζημιογόνου αυτοκινήτου, β) ο οδηγός του ζημιογόνου αυτοκινήτου και γ) η ασφαλιστική εταιρεία που ασφαλίζει το ζημιογόνο αυτοκίνητο, εφόσον υπάρχει ενεργό ασφαλιστήριο συμβόλαιο για αστική ευθύνη, οπότε και στην πράξη η τελευταία καταβάλει τα ποσά που υποχρεούνται να καταβληθούν για λογαριασμό του υπαίτιου προσώπου. Και οι τρεις ευθύνονται εις ολόκληρον. Εάν κατά την ημερομηνία του τροχαίου ατυχήματος δεν υπάρχει ενεργό ασφαλιστήριο συμβόλαιο (είτε γιατί ο ιδιοκτήτης του υπαίτιου οχήματος αμέλησε να το ασφαλίσει είτε διότι πτώχευσε η ασφαλιστική του εταιρεία), τότε δεν υπάρχει και ασφαλιστική κάλυψη, οπότε υπόχρεοι να καταβάλουν οποιοδήποτε χρηματικό ποσό επιδικαστεί στους αντιδίκους είναι: α) ο υπαίτιος οδηγός του τροχαίου, β) ο ιδιοκτήτης του υπαίτιου οχήματος και γ) το Νομικό Πρόσωπο Ιδιωτικού Δικαίου με την επωνυμία «Επικουρικό Κεφάλαιο», το οποίο και έχει εκ του Νόμου σχετική υποχρέωση.

Επιπλέον ακόμα και εάν υπάρχει ενεργό ασφαλιστήριο συμβόλαιο, υπάρχουν κάποιες νομοθετικές εξαιρέσεις από την ευθύνη της ασφαλιστικής εταιρίας. Έτσι λοιπόν δεν υπάρχει ευθύνη του ασφαλιστή όταν: α) ο υπαίτιος οδηγός του ασφαλισμένου οχήματος στερείται της άδειας οδήγησης που προβλέπεται από το Νόμο για την κατηγορία του οχήματος που οδηγεί, β) ο υπαίτιος οδηγός του ασφαλισμένου οχήματος κατά το χρόνο του ατυχήματος, τελούσε υπό την επίδραση οινοπνεύματος ή τοξικών ουσιών, κατά παράβαση του Κώδικα Οδικής Κυκλοφορίας, εφόσον όμως η εν λόγω παράβαση τελεί σε αιτιώδη συνάφεια με την πρόκληση του ατυχήματος. Στις ανωτέρω περιπτώσεις η ασφαλιστική εταιρεία δύναται να ισχυριστεί στον ιδιοκτήτη ή/και οδηγό του ασφαλισμένου οχήματος ότι υπάρχει εξαίρεση της ευθύνης της, οπότε και δεν καλύπτεται ασφαλιστικά ο ιδιοκτήτης ή/και υπαίτιος οδηγός του ασφαλισμένου οχήματος. Τον ισχυρισμό όμως αυτόν δε δύναται να τον αντιτάξει και προς τα παθόντα πρόσωπα/αντιδίκους, καθώς απέναντί τους ευθύνεται, οπότε και τελικά και εφόσον καταβάλει την χρηματική αποζημίωση σ’ αυτούς, θα στραφεί στη συνέχεια αναγωγικά κατά του ιδιοκτήτη ή/και οδηγού του ασφαλισμένου οχήματος για την καταβολή από τον τελευταίο οποιουδήποτε ποσού η εταιρεία κατέβαλε στα παθόντα πρόσωπα/αντιδίκους.

Συμπερασματικά, κάθε οδηγός, ιδιοκτήτης οχήματος και κάθε παθών πρόσωπο (επιβάτης, πεζός κτλ) πρέπει να γνωρίζει επακριβώς ποιές είναι οι υποχρεώσεις του πριν και μετά από ένα τροχαίο ατύχημα, αλλά επίσης και πώς ακριβώς θα προασπίσει τα συμφέροντά του και με ποιόν τρόπο θα αναζητήσει τις αξιώσεις του από οποιοδήποτε υπαίτιο πρόσωπο ή ασφαλιστική εταιρεία, ώστε να είναι ανά πάσα στιγμή έτοιμος για τις ενέργειες (εξωδικαστικές και δικαστικές) που απαιτούνται.