Αρχική Σελίδα   |    ΔΗΜΟΣ ΛΑΓΚΑΔΑ    |    ΟΙ ΔΗΜΟΙ    |    ΟΙΚΙΣΜΟΙ    |    ΑΞΙΟΘΕΑΤΑ & ΜΟΥΣΕΙΑ    |    ΣΥΛΛΟΓΟΙ    |    ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΙΣ    |    ΑΓΓΕΛΙΕΣ    |    ΔΙΑΦΗΜΙΣΤΕΙΤΕ    |    ΕΠΙΚΟΙΝΩΝΙΑ
25/4/2024 17:54:11





















Επισκέπτες Online: 596


Λίστα Ενημέρωσης

Συμπληρώστε το email σας για να λαμβάνετε ενημερώσεις.






«Εννοια, προσβολή και προστασία της προσωπικότητας» του δικηγόρου Δημήτρη Τσαπάρα
17-05-2016
«Εννοια, προσβολή και προστασία της προσωπικότητας» του δικηγόρου Δημήτρη Τσαπάρα


Ο Νόμος δεν περιέχει σαφή ορισμό της έννοιας της προσωπικότητας. Σύμφωνα με τη νομική θεωρία και νομολογία, προσωπικότητα είναι το πλέγμα των αγαθών που συνθέτουν την υπόσταση του ανθρώπου και συνδέονται στενά και αναπόσπαστα με το πρόσωπο ως ύπαρξη φυσική, ψυχική, ηθική, κοινωνική και πνευματική. Τα κυριότερα από τα αγαθά που συνθέτουν την έννοια της προσωπικότητας είναι: α) τα σωματικά αγαθά (η ζωή, η υγεία, η σωματική ακεραιότητα), β) τα ψυχικά αγαθά (η ψυχική υγεία, η ακώλυτη επικοινωνία μεταξύ συγγενών, ο συναισθηματικός κόσμος), γ) η υπόληψη, η αξιοπρέπεια, η εξωτερική τιμή κάθε ανθρώπου, η οποία αντικατοπτρίζεται στην αντίληψη και την εκτίμηση που έχουν οι άλλοι για αυτόν, δ) η ελευθερία και ειδικότερα η ελευθερία για ανάπτυξη της προσωπικότητας και επιχείρηση κάθε ενέργειας (π.χ. δικαίωμα της ελεύθερης επιλογής και ασκήσεως επαγγέλματος, δικαίωμα έκφρασης γνώμης), στ) η αναπαράσταση της εικόνας, της φωνής και γενικώς της ζωής του ανθρώπου, ζ) το άσυλο της κατοικίας, που διασφαλίζεται και συνταγματικά και ποινικά, η) η σφαίρα του απορρήτου (η ιδιωτική ζωή του προσώπου, δηλαδή ο ιδιωτικός χώρος, εντός του οποίου ασκεί τις προσωπικές και οικογενειακές του δραστηριότητες με τρόπο απερίσπαστο από εξωτερικές επεμβάσεις τρίτων).  

Ως προσβολές της προσωπικότητας ενδεικτικά αναφέρονται: Η βαριά ή ελαφριά σωματική βλάβη, ο εξαναγκασμός σε χρήση ναρκωτικών ουσιών, η πρόκληση τρόμου ή αγωνίας, η χρήση υβριστικών φράσεων που προσβάλλουν την τιμή και την υπόληψη του ατόμου, η ανάρτηση υβριστικών ή αναληθών σχολίων κατά της προσωπικότητας κάποιου προσώπου σε ιστολόγιο (blog) ή η δημοσίευση τέτοιων σχολίων σε εφημερίδα, η διάδοση αναληθών ειδήσεων σε βάρος ενός προσώπου, η παρακώλυση επαγγελματικής, επιστημονικής, θρησκευτικής ή οικονομικής δράσης, η παρακολούθηση ιδιωτικών συνομιλιών που προσβάλλει τη σφαίρα του απορρήτου, η λήψη της εικόνας του πρόσωπου κατά οποιοδήποτε τρόπο χωρίς τη βούληση του καθώς και η χωρίς τη συναίνεσή του διάθεση της εικόνας του στο διαδίκτυο, η διατάραξη της οικιακής ειρήνης, η αμφισβήτηση του ονόματος, η αδικαιολόγητη απαγόρευση εισόδου πελάτη σε νυχτερινό κατάστημα καφέ - μπαρ, η τοποθέτηση του μισθωτού από τον εργοδότη του σε άλλη υπηρεσία σε σχέση με εκείνη στην οποία είχε τοποθετηθεί προηγουμένως, και με άλλο αντικείμενο, εφόσον τα νέα του καθήκοντα είναι υποδεέστερα για τον εργαζόμενο και συνεπάγονται άμεση ή έμμεση υλική ζημία ή ηθική βλάβη με την προσβολή της προσωπικότητάς του ως προς την επαγγελματική αξία του.

Η προστασία της προσωπικότητας κατοχυρώνεται συνταγματικά καθώς το άρθρο 2 παρ. 1 του Συντάγματος αναγορεύει την αξία του ανθρώπου, στην οποία περιλαμβάνεται πρωτίστως η ανθρώπινη προσωπικότητα, σε θεμελιακή αξία του πολιτεύματος και επιτάσσει όλα τα πολιτειακά όργανα όχι μόνο να σέβονται αλλά και να προστατεύουν την αξία αυτή από προσβολές προερχόμενες από τρίτους. Το δε άρθρο 5 παρ. 1 του Συντάγματος καθιερώνει ως ατομικό δικαίωμα το δικαίωμα του προσώπου να αναπτύσσει ελεύθερα την προσωπικότητα του. Στην προστασία της προσωπικότητας αναφέρονται επίσης οι διατάξεις των άρθρων 7 παρ. 2 (απαγόρευση προσβολής της ανθρώπινης αξιοπρέπειας), 9 παρ. 1 (προστασία του ασύλου και της ιδιωτικής και οικογενειακής ζωής) και 19 του Συντάγματος (απαραβίαστο του απορρήτου των επιστολών και της ελεύθερης ανταπόκρισης ή επικοινωνίας).

Περαιτέρω η προσωπικότητα του ατόμου προστατεύεται ρητά από τις διατάξεις του Αστικού Κώδικα. Ειδικότερα σύμφωνα με τα άρθρα 57, 58, 59, 914 και 932 του Αστικού Κώδικα όποιος προσβάλλεται παράνομα στην προσωπικότητά του έχει τις παρακάτω αξιώσεις:

1. Αξίωση για άρση της προσβολής. Αίτημα της σχετικής αγωγής είναι η επαναφορά στην κατάσταση που υπήρχε πριν από την προσβολή (π.χ. ανασκευή δημοσιεύματος της εφημερίδας που παρουσίασε τον μάρτυρα ως κατηγορούμενο). Η προσβολή πρέπει να είναι παράνομη, δηλαδή να προέρχεται από συμπεριφορά κάποιου τρίτου προσώπου που είναι αντίθετη στους κανόνες δικαίου. Δεν είναι παράνομη η προσβολή όταν προβλέπεται σε νομοθετική διάταξη (π.χ. αυτοδικία, άμυνα, κατάσταση ανάγκης), όταν υπάρχει συναίνεση του δικαιούχου (π.χ. σε περίπτωση χειρουργικής επέμβασης αίρεται το παράνομο της προσβολής του σώματος ή υγείας με τη συναίνεση του παθόντος) και όταν δεν υπερβαίνει το κοινωνικώς αποδεκτό μέτρο.

2. Αξίωση για παράλειψη της προσβολής στο μέλλον. Προϋποθέσεις της αξιώσεως αυτής είναι προηγούμενη παράνομη προσβολή και ύπαρξη βάσιμου κινδύνου επανάληψης της στο μέλλον.

3. Αξίωση για καταβολή αποζημίωσης. Πρέπει να συντρέχουν οι προϋποθέσεις της αδικοπραξίας, δηλαδή η προσβολή να συνιστά παράνομη συμπεριφορά, να υπάρχει υπαιτιότητα και περιουσιακή ζημία, η οποία να συνδέεται αιτιωδώς με την προσβολή (π.χ. οι συκοφαντικές διαδόσεις σε βάρος ορισμένου προσώπου έχουν ως αποτέλεσμα τη ματαίωση σύναψης συμβολαίων, με αποτέλεσμα την περιουσιακή του ζημία).

4. Αξίωση για ικανοποίηση ηθικής βλάβης. Αποτελεί βλάβη μη περιουσιακή, η οποία συνίσταται στον ψυχικό πόνο που αισθάνεται κανείς λόγω της προσβολής της προσωπικότητάς του. Η ικανοποίηση της ηθικής βλάβης συνίσταται σε πληρωμή χρηματικού ποσού, σε δημοσίευμα (με το οποίο ζητείται συγγνώμη ή αποκαθίστανται τα πράγματα στην προηγούμενη - προ της προσβολής - κατάσταση) ή σε οτιδήποτε επιβάλλεται από τις περιστάσεις. Το ύψος της χρηματικής ικανοποίησης καθορίζεται από το Δικαστήριο κατά την ελεύθερη κρίση του, βάσει των κανόνων της κοινής πείρας και της λογικής και ύστερα από εκτίμηση των περιστάσεων κάτω από τις οποίες έλαβε χώρα η προσβολή της προσωπικότητας, και ιδίως του βαθμού πταίσματος του προσβολέα, του είδους και της βαρύτητας της προσβολής, και της κοινωνικής και οικονομικής κατάστασης προσβολέα και προσβληθέντος.

Τέλος, παράνομη προσβολή της προσωπικότητας μπορεί να προέλθει και από ποινικά κολάσιμη πράξη, όπως συμβαίνει όταν το άτομο προσβάλλεται στην τιμή και στην υπόληψή του με εξυβριστικές εκδηλώσεις ή με ισχυρισμούς δυσφημιστικούς ή πολύ περισσότερο συκοφαντικούς κατά την έννοια των άρθρων 361, 362 και 363 του Ποινικού Κώδικα. Ειδικότερα, σύμφωνα με τη διάταξη του άρθρου 361 του Ποινικού Κώδικα, όποιος εκτός από τις περιπτώσεις της δυσφήμησης, προσβάλλει την τιμή άλλου με λόγο ή έργο ή με οποιονδήποτε άλλο τρόπο διαπράττει το έγκλημα της εξύβρισης και τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι ενός έτους ή με χρηματική ποινή. Σύμφωνα δε με τις διατάξεις των άρθρων 362 και 363 του Ποινικού Κώδικα, όποιος με οποιονδήποτε τρόπο ενώπιον τρίτου ισχυρίζεται ή διαδίδει για κάποιον άλλο γεγονός που μπορεί να βλάψει την τιμή ή την υπόληψη του, διαπράττει το έγκλημα της δυσφήμησης και τιμωρείται με φυλάκιση μέχρι δύο ετών ή χρηματική ποινή, ενώ αν το γεγονός αυτό είναι ψευδές και ο υπαίτιος γνώριζε ότι τούτο είναι ψευδές τότε διαπράττει το έγκλημα της συκοφαντικής δυσφήμησης και τιμωρείται με φυλάκιση τουλάχιστον τριών μηνών. Αντικείμενο προσβολής σε όλες τις παραπάνω περιπτώσεις είναι η τιμή και η υπόληψη του φυσικού προσώπου, οι οποίες αποτελούν βασικές εκφάνσεις της προσωπικότητας του ατόμου.



 

ALBUM ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΩΝ



Επικοινωνία με lagadas.net
Επιτρέπεται η αναδημοσιεύση του υλικού μόνο με την αναφορά της πηγής © 2010 lagadas.net
design by aksium