Πάντα τέτοιες χρονιάρες μέρες των Φώτων, οι αναμνήσεις ξεπηδούν από το παρελθόν του μυαλού μας και μας ζεσταίνουν τη σκέψη για τα παλιά καλά χρόνια, και αυτό το «καλά» αναφέρεται στην εποχή που οι άνθρωποι ήταν ευχαριστημένοι με τα λίγα και χαρούμενοι με τις απλές ζεστές ανθρώπινες σχέσεις και τη βίωση των παραδόσεων, που ήταν γι αυτούς αληθινός πλούτος. Παραμονή των Θεοφανείων το ενδιαφέρον εστιάζονταν στον αγιασμό των υδάτων και στον παπά της ενορίας που μετέφερε αυτόν τον αγιασμό στα σπίτια μας.

Κάθε οικογένεια ετοίμαζε το σπιτικό της, καθάριζε,άναβε το καντήλι και το θυμιατό για να υποδεχτεί τον σταυρό και τον αγιασμό και το θεωρούσε απαραίτητο στοιχείο για να πάει καλά η χρονιά της. Από το βράδυ της παραμονής των Φώτων στηνόταν η εξέδρα στην πλατεία της αγίας Παρασκευής και στο κέντρο της δέσποζε η κολυμβήθρα με το νερό που θα αγιαζόταν την επομένη. Σκεπαζόταν πάντα καλά και με πλαστικό ώστε να μην παγώσει γιατί πάντα τέτοιες μέρες οι θερμοκρασίες ήταν πάντα χαμηλές.

Αυτό άλλωστε ήταν συνδεδεμένο και με τις επιθυμίες των καλαντιστών, που εξέφραζαν τους πόθους των ανθρώπων για την καλή χρονιά, η οποία όμως για να ήταν καλή θα έπρεπε ο Αϊ-Γιάννης ο Πρόδρομος «να ανέβει στον ουρανό να παρακαλέσει τον Κύριο, να απολύκει δρόσο κατά της γής, να καταπρααίνουν τα είδωλα να κατασπαράξουν τα ζούζουλα», όπως τραγουδούσαμε στα κάλαντα των θεοφανείων. Θεωρούσαμε δεδομένο ότι τα Φώτα το κρύο, τη βροχή ή το χιόνι και την παγωνιά τα χρειαζόμασταν για να καθαρίσει η ατμόσφαιρα και να βοηθηθεί η γη στη βλάστηση των φυτών. Όταν μάλιστα κάποιες χρονιές πάγωνε το νερό στην κολυμβήθρα και αναγκαζόταν ο παπάς να σπάσει τον πάγο με τον σταυρό, τότε λέγαμε ότι η χρονιά θα πάει καλύτερα γιατί πάγωναν τα μικρόβια και γενικότερα «πάγωνε το κακό».

Την επομένη, ανήμερα των Φώτων μετά τη λειτουργία η πλατεία γέμιζε με κόσμο που κρατούσαν όλοι στα χέρια μπουκαλάκια ή ποτήρια για να πάρουν τον αγιασμό στο σπίτι τους, όπου τον φύλαγαν όλη τη χρονιά για το καλό, αλλά αυτοί που έκλεβαν την παράσταση την ημέρα αυτή ήταν τα παιδιά που έφερναν τα περιστέρια που εξέτρεφαν για να τα αφήσουν να πετάξουν την ώρα που θα ακουγόταν από το στόμα του Δεσπότη που έψαλλε το «εν Ιορδάνη…» η φράση «και το Πνεύμα εν είδη περιστεράς». Τότε γινόταν πανζουρλισμός, ο ουρανός γέμιζε από περιστέρια που πετούσαν πάνω από τα κεφάλια του κόσμου και μερικοί μάλιστα κρεμούσαν στα πόδια των περιστεριών και μπαλόνια ώστε να δώσουν χρώμα στην τελετή αλλά και για να μη μπορούν να πετάξουν πολύ μακριά. Όλα τα κεφάλια ήταν στραμμένα στον ουρανό για να απολαύσουν το πέταγμα των περιστεριών και να σχολιάζουν την πορεία τους. Αυτό το κοίταγμα στον ουρανό ήταν αυτό που έλεγαν οι αρχαίοι σοφοί η αναζήτηση της ρίζας και της καταγωγής μας «άνω-θρώσκω» δηλαδή κοιτάζω ψηλά.

Κάποια περιστέρια πήγαιναν και κάθονταν στην εξέδρα ή στον ώμο του δεσπότη ή του παπά και είχε γούστο που τα καμάρωναν οι «περιστεράδες». Εκεί μαθαίναμε και τις ράτσες των περιστεριών ντουνέκια, καλτσάτα, ταχυδρομικά κλπ.κλπ.

Κάποιες εποχές, γύρω στο 1985-90 η ρίψη του σταυρού και ο αγιασμός των υδάτων γινόταν και στη λίμνη μας, την Κορώνεια, όπου συνέρρεε ο κόσμος και οι αθλητές του Κωπηλατικού ομίλου Λαγκαδά, με τον αξέχαστο πρωτεργάτη κυρ-Σπύρο Κεχαγιά να ετοιμάζει τους αθλητές του να βουτήξουν για να πιάσουν το σταυρό και τους ψαράδες να ξανοίγονται με τις βάρκες τους γύρω από την αποβάθρα. Στα 1993 ο σταυρός για τελευταία φορά αγίασε τη λίμνη μας, αφού άρχισε σιγά - σιγά να χάνεται από τον ορίζοντα.

Με τον καιρό κι όταν έγιναν στα Λουτρά οι πισίνες, καθιερώθηκε να γίνεται και εκεί ο καθαγιασμός των υδάτων και η ρίψη του σταυρού τον οποίο αγωνίζονται να πιάσουν κολυμβητές των ομίλων κολύμβησης του Λαγκαδά.

Ευχόμαστε από καρδιάς τα φετινά Φώτα να είναι ολόφωτα και να φωτίζουν τη ζωή και τη σκέψη μας στη νέα χρονιά.