Ο «κουκλίστικος» οικισμός περίπου 50 χλμ έξω από τη Θεσσαλονίκη όπου οι ντόπιοι δεν περιμένουν χρήματα και επιδοτήσεις για να το ομορφύνουν

Την παραμονή του Σαββάτου του Λαζάρου, ο Θανάσης Καλαφάτης έχει κοιμηθεί ελάχιστα και βρίσκεται κυριολεκτικά σε υπερένταση.

Ο τόπος του, τα Πετροκέρασα, ένα χωριό σε υψόμετρο 520 μέτρων και σε απόσταση 51 χλμ από τη Θεσσαλονίκη ετοιμάζεται να υποδεχθεί το Τίμιο Ξύλο από την Ιερά Μονή Ξηροποτάμου του Αγίου Όρους, μια παράδοση αιώνων, αφού για πρώτη φορά το ιερότερο κειμήλιο της Μονής έφτασε στο γραφικό χωριό για προσκύνημα γύρω στα 1760. Οι επισκέπτες και οι προσκυνητές που αναμένονται φέτος ξεπερνούν τους 10.000.

Ο Θανάσης ή κύριος Θανάσης, όπως τον αποκαλούν οι συντοπίτες του, τα θέλει όλα στην εντέλεια. Δεν δίνει εντολές σε εργάτες ούτε υποδύεται το αφεντικό. Με την τσάπα, την τσουγκράνα και τη σκούπα, σαρώνει κυριολεκτικά όλο τον οικισμό. Το αξιοσημείωτο είναι βέβαια ότι ο Θανάσης Καλαφάτης δεν είναι εργάτης, αλλά… πρόεδρος των Πετροκεράσων εδώ και 20 χρόνια.

Δύο γεμάτες δεκαετίες, που με αδιανόητη για πολλούς προσωπική εργασία πέτυχε μαζί με ορισμένους συγχωριανούς του να διατηρήσουν την ομορφιά του χωριού, η οποία συνδυάζεται αρμονικά με τη φύση.

«Τα χωριά δεν θέλουν χρήματα, θέλουν μεράκι», λέει χαρακτηριστικά σε ένα διάλειμμα από τις εργασίες που κάνει σχεδόν καθημερινά.

Το μεράκι που λέει και ο ίδιος ήταν τέτοιο που τον είχε οδηγήσει μέχρι και στην υπερκόπωση. Ο σκοπός όμως επετεύχθη εδώ και αρκετά χρόνια. Την ώρα που άλλα χωριά στην ίδια ή και κοντινότερη χιλιομετρική απόσταση ερημώνουν, τα Πετροκέρασα καταφέρνουν να έχουν ζωή. Τα Σαββατοκύριακα, όταν το επιτρέπει ο καιρός, σφύζουν από κόσμο, είτε ανθρώπους που έλκουν από εκεί την καταγωγή τους είτε από επισκέπτες.

«Είμαστε περιβαλλοντικό άσυλο», λέει γελώντας στη Voria.gr ο κ. Καλαφάτης και μάλλον το εννοεί. Οι δύο εκπληκτικές διαδρομές μέσα στον ορεινό όγκο και το πυκνό δάσος από βελανιδιές, είτε από Ζαγκλιβέρι είτε από Λιβάδι, αποζημιώνουν εξ αρχής τον επισκέπτη. «Κάθε Πάσχα γίνεται χαμός, γεμίζει ζωή και πάλι το χωριό», λέει ο πρόεδρος των Πετροκεράσων.

Ο πρόεδρος για όλες τις δουλειές

Η προσωπική εργασία σε έναν απομακρυσμένο οικισμό όπως τα Πετροκέρασα είναι μονόδρομος για να διατηρηθεί η γραφικότητα και η καλή εικόνα που έλκει τους επισκέπτες.

Aλλωστε για να πειστεί ο κάτοικος της Θεσσαλονίκης να οδηγήσει πάνω από 50 χλμ εντός νομού για να πάει κάπου και άλλα 50 για να επιστρέψει πρέπει να υπάρχουν λόγοι για να το κάνει.

Τα υπέροχα ασβεστωμένα σπίτια του χωριού των 130 κατοίκων έγιναν όπως λέει ο Θανάσης Καλαφάτης με καθημερινή δουλειά, κυρίως του ίδιου.

Οι δουλειές που πρέπει να γίνουν καθημερινά όμως είναι και άλλες. «Ο πρόεδρος στα Πετροκέρασα είναι μαζί και οδοκαθαριστής και ηλεκτρολόγος και μάστορας και πόσα άλλα ακόμα», εξηγεί ο κ. Καλαφάτης.

«Το όμορφο χωριό είναι το καθαρό χωριό» αναγράφει μια από τις χειροποίητες ξύλινες πινακίδες στην πλατεία των Πετροκεράσων, υπενθυμίζοντας στους επισκέπτες ότι για να έχουν την ευκαιρία να βρεθούν σε ένα τόσο περιποιημένο χωριό κάποιοι άλλοι εργάστηκαν σκληρά.

Οι κάτοικοι του χωριού πραγματοποίησαν μέχρι και… οδικά έργα, αφού με τα εργαλεία τους και πολυήμερη προσωπική εργασία πραγματοποίησαν επισκευές στον δρόμο που συνδέει τον οικισμό με το γειτονικό Λιβάδι.

Τα θαύματα του μικρού χωριού όμως δεν σταματούν εδώ. Ο «κυρ Θανάσης» δεν πάλεψε όλα αυτά τα χρόνια απλά και μόνο για την εικόνα του χωριού, αλλά και την πολιτιστική του ανάδειξη. Είτε με τον ιστορικό πολιτιστικό σύλλογο «Ομβριανό» είτε με τη δημιουργία του λαογραφικού μουσείου, που όπως λέει «το έφτιαξα με τα δυο μου χέρια». Παράλληλα ο επισκέπτης μπορεί να δει τον αναπαλαιωμένο πετρόμυλο και αλευρόμυλο, καθώς και τη «γαλιάγρια», ένα παραδοσιακό εργαστήριο εξαγωγής και παρασκευής κεριού, ίσως το μοναδικό στην Ελλάδα, φτιαγμένο από ξύλο με μεταλλικό κοχλία.

Τα Πετροκέρασα μαζί με την Όσσα έχουν μπει στο δίκτυο αυθεντικών χωριών του Adrionet (Ιταλία, Βοσνία Ερζεγοβίνη, Αλβανία, Κροατία, Σλοβενία και Σερβία), ενώ έχουν επαινεθεί διεθνώς για την εξαιρετική ποιότητα του κλίματός τους.